تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر (STAI) – State–Trait Anxiety Inventory

پرسشنامه استاندارد برای سنجش اضطراب به‌صورت «حالت لحظه‌ای» و «ویژگی پایدار شخصیت» در دو خرده‌مقیاس جداگانه

ارزیابی دو بُعدی اضطراب: حالت و رگه

خلاصه معرفی تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر Overview

تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر (STAI) یکی از معتبرترین و پرکاربردترین ابزارهای سنجش اضطراب در روان‌شناسی است. این آزمون اضطراب را در دو سطح مختلف بررسی می‌کند:

  • اضطراب حالت (State): میزان اضطرابی که «هم‌اکنون و در این لحظه» تجربه می‌کنید.
  • اضطراب رگه (Trait): تمایل کلی و پایدار شما به تجربهٔ اضطراب در موقعیت‌های مختلف.

نسخهٔ رایج STAI شامل ۴۰ گویه است که ۲۰ گویه مربوط به اضطراب حالت و ۲۰ گویه مربوط به اضطراب رگه است و تکمیل آن معمولاً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان می‌برد.

تست STAI (حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر) چیست؟ What is STAI?

پرسشنامه STAI توسط چارلز اسپیلبرگر و همکاران طراحی شد تا درک دقیق‌تری از اضطراب ارائه دهد. این ابزار نشان می‌دهد که اضطراب فقط یک احساس گذرا نیست، بلکه هم پاسخ موقعیتی به استرس است و هم ویژگی شخصیتی پایدار که در سبک هیجانی فرد دیده می‌شود.

هر گویه احساس یا وضعیت درونی خاصی را توصیف می‌کند و شما میزان تجربهٔ آن را روی یک مقیاس ۴ درجه‌ای گزارش می‌کنید. بخش «حالت» به وضعیت فعلی و همین لحظه اختصاص دارد و بخش «رگه» به نحوهٔ کلی احساس شما در زندگی روزمره اشاره می‌کند.

  • نوع ابزار: پرسشنامه خودگزارشی ۴۰ سؤالی
  • خرده‌مقیاس‌ها: اضطراب حالت (۲۰ سؤال) و اضطراب رگه (۲۰ سؤال)
  • حوزهٔ کاربرد: بالینی، پژوهشی، آموزشی و مشاوره‌ای

این آزمون چه چیزی را می‌سنجد و برای چه کسانی مناسب است؟ Domains & Target Group

STAI روی تجربهٔ ذهنی اضطراب تمرکز دارد و ابعاد زیر را به‌طور غیرمستقیم ارزیابی می‌کند:

  • احساس دلشوره، تنش، نگرانی و تشویش ذهنی
  • نشانه‌های بدنی مرتبط با اضطراب (بی‌قراری، تپش قلب، تنش عضلانی و…)
  • نگرانی دربارهٔ آینده و پیامدهای منفی احتمالی
  • الگوی کلی واکنش شما به موقعیت‌های تهدیدآمیز یا پر فشار

این آزمون برای نوجوانان بزرگ‌تر و بزرگسالان مناسب است و در جمعیت‌های عمومی (دانشجویان، کارکنان، ورزشکاران) و نیز در مراجعان درمانی به‌طور گسترده استفاده می‌شود.

گروه سنی: نوجوانان متأخر تا بزرگسال کاربرد: سنجش سطح اضطراب موقعیت: بالینی، پژوهشی، آموزشی

کاربردهای تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر Applications

تفکیک «حالت» و «رگه» در STAI باعث شده این ابزار در موقعیت‌های مختلفی مفید باشد:

  • سنجش اضطراب امتحان، ارائه، مصاحبه شغلی یا رویدادهای استرس‌زای مشابه
  • ارزیابی اثربخشی درمان‌های کاهش اضطراب (روان‌درمانی، دارودرمانی، تمرینات آرام‌سازی)
  • پژوهش دربارهٔ رابطهٔ اضطراب با عملکرد تحصیلی، شغلی، ورزشی یا روابط بین‌فردی
  • شناسایی افرادی که به طور پایدار سطح بالاتری از اضطراب را به‌عنوان رگه تجربه می‌کنند
سنجش اضطراب امتحان پایش درمان اضطراب پژوهش‌های بالینی و آموزشی

این آزمون چگونه انجام می‌شود؟ Administration

STAI شامل دو دفترچه یا دو بخش است. ابتدا معمولاً بخش اضطراب حالت (چگونه همین الان احساس می‌کنید) و سپس بخش اضطراب رگه (چگونه به طور کلی در زندگی روزمره احساس می‌کنید) اجرا می‌شود.

  • تعداد گویه‌ها: ۴۰ سؤال (۲۰ حالت، ۲۰ رگه)
  • نوع پاسخ‌دهی: مقیاس ۴ درجه‌ای (مثلاً اصلاً / کمی / تا حدی / خیلی زیاد)
  • شیوه اجرا: خودگزارشی، بصورت کاغذی یا آنلاین
  • زمان تقریبی: حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه
نمره اضطراب حالت
State Anxiety Score (SAI)
نمره اضطراب رگه
Trait Anxiety Score (TAI)
کاربرد نمرات
مقایسه بین افراد، بین زمان‌ها و قبل/بعد از مداخله

قبل از پاسخ دادن به تست به این نکات توجه کنید Before You Start

  • در محیطی بدون حواس‌پرتی و نسبتاً آرام به سؤالات پاسخ دهید.
  • برای سؤالات «حالت»، فقط به احساس همین لحظهٔ خود فکر کنید، نه گذشته یا آینده.
  • برای سؤالات «رگه»، وضعیت کلی و معمول خود در ماه‌ها و سال‌های اخیر را در نظر بگیرید.
  • پاسخ‌های شما درست یا غلط ندارد؛ مهم این است که با تجربهٔ واقعی شما هم‌خوان باشد.
  • در هر سؤال، اولین جواب شما معمولاً دقیق‌تر است؛ بیش از حد مکث نکنید.

تفسیر نتایج تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر Interpretation

دو نمرهٔ اصلی در STAI گزارش می‌شود: نمرهٔ اضطراب حالت و نمرهٔ اضطراب رگه. نمرات بالاتر نشان‌دهندهٔ سطح بالاتر اضطراب در همان حوزه است.

نمرهٔ اضطراب حالت ممکن است به رویدادهای اخیر (مثلاً امتحان، فشار کاری، شرایط خانوادگی) خیلی حساس باشد و طی چند روز یا هفته تغییر کند. در مقابل، نمرهٔ اضطراب رگه تصویر پایدارتری از سبک هیجانی شما ارائه می‌دهد.

برای تفسیر دقیق، معمولاً نمرات به هنجارهای سنی و فرهنگی موجود مقایسه می‌شوند و بهتر است تصمیم‌گیری‌های مهم بر اساس نظر متخصص سلامت روان انجام شود.

  • نمرات بالا لزوماً به معنای وجود یک «اختلال» نیستند، بلکه سطح بالاتر اضطراب را نشان می‌دهند.
  • مقایسهٔ نمره حالت و رگه کمک می‌کند بفهمیم اضطراب بیشتر موقعیتی است یا پایدار.
  • پیگیری نمره حالت در چند نوبت می‌تواند اثربخشی درمان یا مداخلات آرام‌سازی را نشان دهد.

نقشهٔ اضطراب حالت و اضطراب رگه Anxiety Map

می‌توان STAI را مانند یک نقشهٔ دو لایه از اضطراب تصور کرد؛ لایهٔ اول، اضطراب لحظه‌ای شماست و لایهٔ دوم، الگوی کلی اضطراب در شخصیت شما.

اضطراب حالت – واکنش فوری به موقعیت‌های خاص (امتحان، مصاحبه، بحران)
اضطراب رگه – تمایل پایدار به نگرانی و تفسیر تهدیدآمیز موقعیت‌ها
نوسانات سریع با تغییر شرایط روزمره (بیشتر در نمره حالت دیده می‌شود)
سبک کلی هیجانی و سطح عمومی تنش (بیشتر در نمره رگه منعکس می‌شود)

سوالات متداول درباره تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر FAQ

خیر. این تست برای سنجش سطح اضطراب و کمک به غربالگری طراحی شده است، نه برای تشخیص قطعی اختلالات اضطرابی. تشخیص نهایی نیازمند مصاحبهٔ بالینی، بررسی سابقه و ارزیابی جامع توسط متخصص است.

نسخهٔ استاندارد حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر عمدتاً برای نوجوانان متأخر و بزرگسالان مناسب است. برای کودکان و نوجوانان کم‌سن‌تر، نسخه‌ها و ابزارهای دیگری پیشنهاد می‌شود و تفسیر باید با احتیاط انجام شود.

برای پایش روند درمان یا ارزیابی اثر یک مداخله، می‌توان آزمون را در فواصل چند هفته‌ای یا چند جلسه یک بار تکرار کرد. برای سنجش اضطراب امتحان یا موقعیتی، اجرای قبل و بعد از رویداد رایج است. فاصلهٔ مناسب بسته به هدف و نظر متخصص تعیین می‌شود.

پرسشنامه حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر در پژوهش‌های مختلف بین‌المللی از نظر اعتبار و پایایی بررسی شده و معمولاً نتایج خوبی نشان داده است. البته کیفیت ترجمه، هنجاریابی و نحوهٔ اجرای آزمون در هر فرهنگ روی دقت نمرات تأثیر می‌گذارد.

بله. این آزمون یکی از ابزارهای اصلی پژوهش در حوزه اضطراب است و در مطالعات آموزشی، ورزشی، بالینی و جمعیتی بارها استفاده شده است. در این موارد، رعایت حقوق استفاده، ذکر منبع و اصول اخلاق پژوهش (مثل رضایت آگاهانه) ضروری است.

ملاحظات اخلاقی در استفاده از تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر Ethical Considerations

  • پاسخ‌های شما باید محرمانه باقی بماند و فقط برای اهداف حرفه‌ای و پژوهشی استفاده شود.
  • نتایج آزمون نباید به‌عنوان ابزار انگ‌زنی، برچسب‌زدن یا قضاوت شخصیتی استفاده شود.
  • شرکت در آزمون داوطلبانه است و در صورت احساس ناراحتی می‌توانید آن را متوقف کنید.
  • در صورت نمرات بالا یا احساس نگرانی، بهتر است از یک متخصص روان‌شناسی یا روان‌پزشکی کمک بگیرید.
  • استفاده از نتایج در تصمیم‌های مهم (مثلاً آموزشی یا شغلی) باید همراه با اطلاعات تکمیلی و ارزیابی چندمنبعی باشد.

منابع و مطالعات مرتبط با تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر References

برای آشنایی بیشتر با این آزمون و ویژگی‌های روان‌سنجی آن، می‌توانید به منابع علمی زیر مراجعه کنید:

  • Spielberger, C. D. – آثار اصلی معرفی State–Trait Anxiety Inventory (STAI).
  • مطالعات هنجاریابی و اعتبارسنجی STAI در جمعیت‌های مختلف (دانشجویی، بالینی، عمومی).
  • پایگاه‌های اطلاعاتی مانند PubMed، PsycINFO و Google Scholar برای جست‌وجوی پژوهش‌های به‌روز دربارهٔ اضطراب و STAI.

در کار پژوهشی، توجه به نسخهٔ دقیق، روش نمره‌گذاری، و گزارش شفاف روش اجرا و هنجارهای مورد استفاده بسیار مهم است.

شروع تست حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر (STAI) Take the Test

اگر می‌خواهید بدانید اضطراب را هم‌اکنون و به‌طور کلی در زندگی چگونه تجربه می‌کنید، می‌توانید پرسشنامهٔ حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر را تکمیل کنید و تصویری دو بُعدی از اضطراب خود به دست آورید.

شروع آزمون حالت–رگه اضطراب اسپیلبرگر